Je opvoeding, je ouders, de school die je hebt doorlopen, je vriendenkring, de buurt en de plaats waarin je woont, het land waarin je bent geboren en getogen, ze zijn van wezenlijke invloed (geweest) op je denken en doen. Op ieders denken en doen. We komen allemaal uit een unieke situatie die een forse stempel op ons leven heeft gedrukt. Blijvend.

Het is dus niet zo raar dat we vaak opkijken van de leef- en denkwereld van een ander. We hebben de neiging om onze persoonlijke manier van leven als een redelijke norm te zien. Zo is het goed en als iedereen zich zo een beetje gedraagt dan zou er geen vuiltje aan de lucht zijn.

De wereld wordt onleefbaar als we op deze manier ons leven leiden. Dit denken is een bron van conflicten. We oordelen, hebben vooroordelen en veroordelen mensen die niet passen binnen onze, naar ons gevoel heel normale en logische denk- en doewereld. De ander is raar, hij weet niet hoe het hoort, hij past zich niet aan. We bedoelen: hij doet niet zoals wij. Dus deugt hij niet.

Ooit ontmoette ik een man uit Irak. Hij was gevlucht voor het bewind van Sadam Hussein en probeerde in Nederland een leven op te bouwen. Zijn kinderen wilden studeren maar liepen, mede door hun afkomst tegen muren op. Hij wond zich daar nogal over op, begrijpelijk. Ik voelde met hem mee en we kregen het over de verschillen tussen Irakezen en Nederlanders. In dat gesprek zei ik hem dat de manier waarop ‘zij’ Nederlands spraken op veel Nederlanders een onbeholpen indruk maakte en ‘ons’ al te makkelijk deed oordelen dat zij minder intelligent waren dan wij. Hij moest daar erg om lachen en zei: hoe denk je dat wij in Irak over de Nederlanders denken die bij ons rondlopen?  Wat hebben we samen gelachen…

De gemakzucht waarmee veel mensen hun leven leiden is grenzeloos. Niet nadenken, je niet in de ander verdiepen, geen moeite doen iets van de ander te begrijpen, nee, gewoon oordelen op basis van niks, of van bijna niks.

Hoe gaat het in jouw leven? Voel jij je begrepen door de mensen met wie je omgaat? Of met wie je in contact komt? En andersom, begrijp jij de mensen in jouw leven? Elkaar begrijpen of willen begrijpen geeft een geweldige band en is onmisbaar in een gelukkig leven. Begrijpen wil niet altijd zeggen dat je het met de ander eens bent, dat is weer iets anders. Maar begrijpen waarom iemand dingen zegt, waarom iemand doet wat hij doet en beseffen dat het gezien zijn of haar achtergrond volstrekt logisch is dat iemand zo in elkaar steekt. Zoals we onszelf logisch vinden.

We moeten het met elkaar zien te rooien in dit leven. Onze achtergrond is niet een bewuste keus geweest, het is ons grotendeels overkomen. Daar heeft ieder van ons mee te maken. Het is ons goede recht om begrepen en aanvaard te worden door onze omgeving.

Een ander willen begrijpen, je je van harte verdiepen in de ander, vragen, dingen willen weten, niet uit nieuwsgierigheid maar vooral uit oprechte belangstelling. Wie ben jij eigenlijk? Je hart openzetten. Begrijpen. Het is pure rijkdom in je leven. En je mag erop vertrouwen dat die belangstelling wederzijds is, jouw houding trekt de ander ongetwijfeld over de streep. Begrijpen, het is echt een toverwoord! Hoe heerlijk kan het leven zijn…  

Jan Jaap van Hoeckel